امروز رقابت شدیدی در میان کسب و کارها بر سر به دست آوردن سهم بیشتر بازار، وجود دارد و هر چه کسب و کاری بیشتر دیده شود، شانس آن برای پیروزی در این رقابت بیشتر است. اینجاست که کسب و کارها به سراغ روش های بازاریابی خلاقانه مانند بازاریابی ویروسی می روند. viral marketing یکی از انواع دیجیتال مارکتینگ است که در آن مدیر بازاریابی با استفاده با برقراری تعامل با مشتریان، آنها را به بازاریابان خودجوش کسب و کار تبدیل می کند. با ما همراه باشید تا در ادامه این روش بازاریابی را به طور کامل معرفی کرده و مراحل اجرایی آنرا بررسی کنیم.
مفهموم بازاریابی ویروسی
پیش از هر چیز بیایید بررسی کنیم چرا به این روش مارکتینگ، بازاریابی ویروسی می گویند؟ در واقع هدف بازاریاب یا مالک کسب و کار در این شیوه، پخش نام تجاری، شعار یا پیام برند به صورت یک ویروس است، تا تبلیغات کسب و کار به صورت یک اپیدمی در میان عموم رسوخ کند. استراتژیی که این نوع بازاریابی در پیش می گیرد، انتشار پیام در شبکه های اجتماعی پر کاربر است تا افراد زیادی نسبت به برند یا کسب و کار مطلع شوند. در گذشته که دسترسی به اینترنت وجود نداشت، تبلیغات این شیوه بازاریابی بیشتر در تلویزیون یا با استفاده از بیلبوردها صورت می گرفت.
بازاریابی ویروسی، برای معرفی و تبلیغ محصولات، بیشتر به مخاطبان متکی است. یعنی برند با راه اندازی کمپین تبلیغاتی، خود استارت بازاریابی را می زند و در ادامه کاربران با توجه به نظر و سلیقه خود تصمیم به گسترش و ویروسی کردن محتوای کمپین ها می گیرند. بنابراین محتوای تبلیغاتی به سرعت و بدون صرف هزینه اضافی در دسرس تعداد بالایی از افراد جامعه قرار می گیرد و مخاطبان بیشتری با برند آشنا می شوند. در ادامه مروری بر تاریخچه این روش بازاریابی خواهیم داشت.
تاریخچه وایرال مارکتینگ
بازاریابی ویروسی در فضای دیجیتال برای اولین بار در سال 1996 توسط هات میل (Hotmail) استارت خورد. در آن زمان طی یک پروژه، بازاریابان Hotmail مقرر کردند تا در زیر هر ایمیلی که برای کاربران ارسال می شود، عبارت “Get your Free email account at Hotmail” درج شود که به صفحه ثبت نام این سایت لینک شده بود. این استراتژی به خوب جواب داد، چراکه ایمیل ها مانند ویروس در میان گیرندگان ایمیل پخش شد و حدود 10 میلیون کاربر به Hotmail در آن سال افزوده شد.
چگونه یک کمپین بازاریابی ویروسی راه اندازی کنیم؟
این روش بازاریابی مناسب کسب و کارهایی است که می خواهند خود را به سرعت بر سر زبان ها بیاندازند. اگر شما نیز می خواهید از استراتژی بازاریابی ویروسی در کسب و کار خود استفاده کنید، باید این روش را در کنار دیگر کمپین های بازاریابی برای تاثیر بهتر آن به کار گیرید. در ادامه مراحلی که برای راه اندازی کمپین وایرال مارکتینگ باید طی شود را آورده ایم.
مرحله اول؛ مخاطبان مناسب را هدف قرار دهید
در برگذاری بیشتر کمپین های تبلیغاتی، اولین و مهم ترین قدم شناخت مخاطب هدف می باشد. شما باید در مورد بازار هدف خود تحقیق کرده و ببینید مخاطبان تان در چه رسانه ی اجتماعی بیشترین فعالیت را دارد. همچنین برای اینکه یک تبلیغ ویروسی شود، باید منحصرا برای مخاطبان هدف طراحی شده و بتواند پیام اصلی کسب و کار را به آنها برساند. زمانی که شما به شناخت کافی از مخاطبان برسید و بدانید چه سلایق یا سبک زندگی دارند بهتر می توانید پیام هایی طراحی کنید، که می تواند بر روی ذهن مخاطبان تاثیر داشته باشد.
مرحله دوم؛ محتوای خلاقانه تولید کنید
در بازاریابی ویروسی نیازی نیست سرمایه چندانی را به کار بگیرید و همین که خلاق باشید، می تواند موفقیت شما در این راه را تضمین کند. در واقع وایرال مارکتینگ بیشتر به خلاقیت نیاز دارد تا سرمایه و به همین دلیل کسب و کارهای کوچک و نوپا در ابتدا به سراغ این روش برای تبلیغات می آیند.
یکی از عناصر مهم در بازاریابی ویروسی، انتقال پیام با عنصر طنز است. استفاده از شوخ طبعی در محتوای تبلیغاتی گاهی می تواند بسیار موثرتر از روش های جدی باشد. این کار باعث می شود مخاطبان تان بهتر با شما بهتر تعامل برقرار کرده و امکان اینکه تبلیغ تان را به اشتراک بگذارند، بالاتر می رود.
همچنین استفاده از کلمه “رایگان” هم در اینجا می تواند تاثیر فوق العاده ای داشته باشد. در حقیقت مردم به چیزهای رایگان علاقه بسیاری دارند و با ارائه یک هدیه یا خدمات رایگان شانس خود برای جذب آنها و اشتراک گذاری تبلیغات تان را بالا می برید. برای مثال می توانید با ارائه نرم افزارهای رایگان، سرویس ایمیل رایگان و یا اطلاعات مفید رایگان مشتریان را برای ویروسی کردن تبلیغات تان تحریک کنید.
مرحله سوم؛ کمپین را اجرایی کنید
در زندگی یک ویروس محیط اهمیت بسیاری دارد، یعنی ویروس تنها زمانی می تواند به خوبی تکثیر شود که در محیط مناسبی قرار بگیرد. در بازاریابی ویروسی نیز همین گونه است و باید تبلیغات را در فضای مناسب خود قرار دهید؛ تا بتواند تکثیر شود. بستر اصلی بازاریابی ویروسی شبکه های اجتماعی همچون اینستاگرام، فیس بوک، توییتر، تلگرام و… می باشد که در کنار آنها می توانید از ایمیل، پیامک و تالارهای گفتگو آنلاین برای ارائه تبلیغات تان استفاده کنید. بستر مناسب را بسته به شناختی که در مرحله اول نسبت به مخاطبان هدف خود پیدا کرده اید، انتخاب کرده و کمپین تبلیغاتی خود را اجرایی کنید. برای مثال اگر مخاطبان تان بیشتر جوان های 18 تا 30 ساله است، اینستاگرام فضای خوبی برای تبلیغات تان است؛ چراکه امروزه بیشتر افراد جوان بخشی از روز خود را در این پلتفرم سپری می کنند.
تکنیک های بازاریابی ویروسی
جذب مشتری به صورت ویروسی می تواند در اشکال مختلفی پیاده شود. در واقع همانطور که ویروس ها در دنیای واقعی انواع مختلفی دارند، بازاریابی ویروسی نیز روش های مختلفی را شامل می شود. در ادامه دسته بندی های وایرال مارکتینگ را آورده ایم.
بازاریابی ویروسی مارپیچی
در بازاریابی مارپیچی فرد با توجه به تجربیاتی که از استفاده محصولات و خدمات یک برند به دست آورده، به بازنشر و تبلیغ آن می پردازد. این روش می تواند سیاست های مخصوص خود را داشته باشد .
بازاریابی ویروسی ناخوشایند
در روش بازاریابی ناخوشایند، شخص تجربیات بدی که از خرید یا تماس با یک برند داشته را با دیگران به اشتراک می گذارد. این نوع بازاریابی بیشتر جنبه هشداری داشته و هدف آن بازداشتن دیگران از انتخاب های اشتباه است.
بازاریابی ویروسی ارزشی
در روش بازاریابی ارزشی، شرکت با ارائه محصولات با کیفیت و ارزشمند مخاطبان را ترغیب به معرفی محصولات خود به دیگران می کند. این روش مشابه همان تبلیغات دهان به دهان است، که با بالا بردن ارزش محصولات، مشتریان را به تبلیغ کنندگان کسب و کار تبدیل می کنند. برای عملی شدن بازاریابی ارزشی باید آنقدر درصد کیفیت محصولات را ارتقا دهید که به مخاطب انگیزه کافی برای تبلیغ محصول را بدهید.
بازاریابی ویروسی حیله ای
در این تکنیک بازاریابان یا مالک کسب و کار به افرادی که محصول یا خدمات شان را معرفی و تبلیغ می کنند، پاداش مشخصی می پردازند. در این روش نیز باید کیفیت محصول به قدری مطلوب باشد، که بازاریابی را موجه و قابل قبول کند. البته لازم به ذکر است بازاریابی حیله ای کاملا ریسک پذیر است و برای عملی شدن باید هزینه کرد.
مزایا و معایب وایرال مارکتینگ
هر روش بازاریابی یک سری نقاط قوت و ضعف دارد که وایرال مارکتینگ نیز از این قاعده مستثنی نیست. در ادامه به معرفی مزایا و معایب این روش می پردازیم.
مزایای بازاریابی ویروسی
- پیشرفت و موفقیت در یک بازه زمانی کوتاه
- افزایش آگاهی از برند
- افزایش اعتبار برند
- ارائه دید بهتر از برند به مخاطبان
- کاهش هزینه ها
- افزایش علاقه مشتریان نسبت به برند
معایب بازاریابی ویروسی
- کپی بودن اکثر کمپپین های تبلیغاتی ویروسی
- عدم امکان ارزیابی و سنجش موفقیت آن
- ریسک پذیر بودن آن
- قابل پیش بینی نبودن مسیر رشد
تفاوت بازاریابی ویروسی با بازاریابی چریکی چیست؟
این دو روش بازاریابی از جهات بسیاری همچون استفاده از روش های نوآورانه به جای روش های معمول و سنتی با هم مشابه می باشند؛ اما می توان گفت رویکردها آنها مقداری با هم تفاوت دارد. اولین تفاوت در هزینه آنهاست، در واقع گوریلا مارکتینگ به افراد بیشتری نیاز دارد، بنابراین هزینه آن بیش از وایرال مارکتینگ می باشد. از طرفی در بازاریابی چریکی ممکن است برای تبلیغات به یک المان هزینه بر مانند یک تابلو و مجسمه بزرگ نیاز داشته باشید، چراکه باید مخاطبان را حسابی غافل گیر کند. در مقابل کمپین های بازاریابی ویروسی حتی با کوچکترین چیزها، مانند یک توییت یا پست در شبکه های اجتماعی می تواند اجرایی شود. (برای آشنایی با این روش بازاریابی خواندن مقاله “گوریلا مارکتینگ” را به شما پیشنهاد می کنیم)
یک نمونه موفق؛ چالش سطل یخ
چند سال پیش، انجمن ALS تصمیم گرفت برای افزایش آگاهی در مورد شرایط و فراهم کردن بودجه تحقیقات پزشکی چالش سطل یخ را طراحی کند. چالش اینگونه بود که باید بر روی سر خود یک سطل آب می رختید و سپس سه نفر را برای ادامه چالش نامزد کنید. این چالش به سرعت ویروسی شد و افراد مشهوری همچون بیل گیتس، اپرا و دوناتلا ورساچه آنرا انجام داد و بیش از 115 میلیون دلار کمک مالی جمع آوری شد.
سخن آخر
در این مقاله به معرفی روش بازاریابی ویروسی پرداختیم، مراحل اجرای آنرا بررسی کرده و در آخر انواع و نکات آنرا مورد بحث قرار دادیم. اگر می خواهید این روش بازاریابی را در لیست کمپین های تبلیغاتی خود قرار دهید، بیش از هر چیز به خلاقیت نیاز دارید و با عملی شدن آن می توانید پیام خود را به گوش تعداد بالایی از مخاطبان برسانید.
منبع: investopedia